Andringastate: een uitvaart zonder muziek is ondenkbaar

Elk bedrijf heeft een eigen publiek en een eigen sfeer. Die sfeer wordt mede bepaald door het interieur, bediening – en doorgaans ook door de muziek. Muziek Werkt praat met Klaas Bouke Faber, algemeen directeur van afscheidscentrum & crematorium Andringastate in Marsum.

Er is weinig zo persoonlijk als muziek. Het biedt troost, brengt plezier of haalt herinneringen op. Bijvoorbeeld aan iemand die net overleden is. Daardoor speelt het een belangrijke rol bij een begrafenis of crematie. “Muziek hoort bij een uitvaart”, stelt Klaas Bouke Faber, algemeen directeur van afscheidscentrum & crematorium Andringastate in Marsum. “Ik kan geen uitvaart bedenken waar geen muziek wordt gedraaid.” Logisch dat bij Andringastate, net buiten Leeuwarden met uitzicht op de uitgestrekte weilanden, de rol van muziek serieus wordt genomen. Het zorgt er voor dat het afscheid van een dierbare zo persoonlijk mogelijk kan worden gemaakt.

Filosofie
Als algemeen directeur is Faber bij vrijwel alle aspecten betrokken, van de voorbereiding op een afscheid tot het daadwerkelijke asverwerkingsproces. Zijn opa werkte al in de uitvaartverzorging, waarna vader Faber in 2014 Andringastate oprichtte. In 2018 trad zoon Faber er in dienst. Sinds de oprichting is de filosofie onveranderd gebleven: een persoonlijk afscheid mogelijk maken door middel van rust, tijd en ruimte. Die filosofie komt onder andere tot uiting door het beperkte aantal uitvaarten van twee per dag, een per dagdeel. Zo komen families elkaar niet tegen en kan er de tijd worden genomen voor het afscheid. Een persoonlijke aanpak hoort daar bij. “We vinden het ontzettend belangrijk dat de familie een passend afscheid krijgt”, legt Faber uit. “Het mooist is als een familie speciale wensen heeft, wij dat voor hen kunnen verzorgen en ze met een tevreden gevoel terugkijken op de dienst. Dat we een mooi afscheid voor mensen kunnen verzorgen maakt dit werk heel dankbaar.”

The A-Team
Rouwende mensen zijn kwetsbaar. Dat is een van de weinige overeenkomsten die de bezoekers van Andringastate gemeen hebben. Een algemene, open en gastvrije sfeer wordt op moeilijke momenten door iedereen extra gewaardeerd. Die sfeer is heel subtiel, door bijvoorbeeld kleurgebruik, keuze van de verschillende ruimtes voor de uitvaart of de achtergrondmuziek bij binnenkomst. “Wie de aula binnenkomt, hoort algemene, instrumentale achtergrondmuziek op een laag volume. Dat geeft een rustgevend effect en brengt verlichting op een moment dat mensen verdrietig zijn en druk voelen. De reden dat mensen hier zijn is al zwaar genoeg” legt Faber uit. “Maar ook hier geldt: we maken het op verzoek graag persoonlijk. Zo hadden we laatst een uitvaart waarbij de nabestaanden binnen kwamen op de klanken van Golden Earring, en ik heb ook eens meegemaakt dat een dienst begon op de introtune van The A-Team.”



Vertaling van gevoelens
Een andere functie van muziek bij een uitvaart is dat sommige tekstdichters of componisten emoties op zo’n manier verwoorden of verklanken dat ze precies de kern raken van moeilijk benoembare gevoelens. Zeker in tijden van rouw, zoals bij een uitvaart, kan muziek zo steun brengen, een persoonlijke tint geven aan een uitvaart of herinneringen aan de overledene oproepen. Faber: “Mensen vinden het soms lastig om woorden te vinden voor bepaalde situaties of gevoelens. Dan kiezen ze liever een muziekstuk dat een gevoel onder woorden brengt. Het gebeurt wel eens dat er bij een afscheid geen toespraken zijn. Dan wordt er alleen muziek gedraaid. Muziek kan veel doen voor nabestaanden, het is heel specifiek en passend.”

Friestalige muziek
Tijdens de dienst neemt muziek een belangrijke rol in en is er tijd om te luisteren naar de liedjes, al dan niet vergezeld met foto’s uit het leven van de overledene. Nabestaanden kiezen zelf de muziek uit. Dat mogen gerust tien liedjes zijn, vertelt Faber: “We bieden alle tijd en ruimte voor het afscheid, dus het mogen er zelfs meer dan tien zijn. We hebben een groot muziekbestand tot de beschikking, gekocht via iTunes. Daarvan weten we dat de geluidskwaliteit goed is en het de juiste versie van een liedje is en niet bijvoorbeeld een cover. Als mensen muziek willen die niet in ons bestand staan dan zorgen we er voor. En soms, zoals bijvoorbeeld bij Friestalige muziek, dan draaien we het vanaf cd. We weten: muziek is belangrijk voor de familie en nabestaanden om een afscheid passend te maken. We willen mensen ook op die manier helpen mooi en waardig afscheid te nemen van een dierbare.”